Rritja e kontrolleve tatimore dhe përmirësimi i sistemit të mbledhjes së taksave janë masa të rëndësishme për të luftuar evazionin fiskal, për të përmirësuar të ardhurat shtetërore dhe për të krijuar një ambient më të drejtë dhe të qëndrueshëm ekonomik. Shumë vende kanë ndërmarrë reforma të ngjashme për të forcuar sistemet e tyre fiskale dhe për të siguruar që të gjithë aktorët ekonomikë të kontribuojnë në mënyrë të drejtë në financat publike. Ja disa shembuj që mund të shërbejnë si modele për Shqipërinë dhe Kosovën:
1. Reformat Tatimore në Itali
- Përshkrimi: Italia, një nga vendet me nivele të larta të evazionit fiskal, ka ndërmarrë reforma të rëndësishme për të forcuar sistemin e saj të taksave. Këto përfshijnë digjitalizimin e regjistrave të parave, futjen e faturave elektronike dhe krijimin e një sistemi të centralizuar të kontrollit të të ardhurave. Si rezultat, qeveria italiane ka arritur të ulë ndjeshëm evazionin fiskal dhe të rrisë të ardhurat nga taksat.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Duke ndjekur shembullin e Italisë, Shqipëria dhe Kosova mund të investojnë në digjitalizimin e regjistrave të parave dhe në përmirësimin e sistemit të faturimit elektronik për të rritur transparencën dhe për të reduktuar evazionin fiskal.
2. Reforma Tatimore në Greqi pas Krizës Ekonomike
- Përshkrimi: Pas krizës financiare të vitit 2008, Greqia u detyrua të ndërmarrë masa të rrepta për të përmirësuar sistemin e saj fiskal dhe për të luftuar evazionin fiskal, i cili ishte një nga faktorët kryesorë të krizës. Reformat përfshinë përmirësimin e sistemit të mbledhjes së taksave, futjen e kontrolleve më të rrepta dhe krijimin e një sistemi të centralizuar për të ndjekur transaksionet financiare.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Shqipëria dhe Kosova mund të adoptojnë masa të ngjashme për të forcuar sistemin e tyre fiskal, duke rritur kontrollet dhe duke krijuar një sistem të unifikuar të regjistrave të parave që lehtëson ndjekjen e transaksioneve dhe zvogëlon mundësitë për evazion fiskal.
3. Sistemi Tatimor në Suedi
- Përshkrimi: Suedia ka një nga sistemet më të avancuara dhe efektive të mbledhjes së taksave në botë. Ky sistem bazohet në një infrastrukturë të fortë teknologjike dhe një transparencë të lartë në raportimin e të ardhurave. Qytetarët dhe bizneset suedeze janë të detyruar të raportojnë çdo transaksion financiar në një sistem të centralizuar, që kontrollohet rregullisht nga autoritetet tatimore.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Një sistem i ngjashëm mund të zhvillohet në Shqipëri dhe Kosovë, ku një zyrë tregtare shtetërore të mbikëqyrë aktivitetet tregtare dhe të sigurojë që çdo transaksion financiar të regjistrohet dhe të kontrollohet për pajtueshmëri me ligjet tatimore.
4. Reformat Tatimore në Shqipëri dhe Kosovë për Integrimin në BE
- Përshkrimi: Si pjesë e përpjekjeve për t’u integruar në Bashkimin Evropian, Shqipëria dhe Kosova kanë filluar reforma për të përmirësuar sistemet e tyre tatimore dhe për të reduktuar evazionin fiskal. Këto përfshijnë përmirësimin e administratës tatimore, futjen e teknologjive të reja për kontrollin e të ardhurave dhe forcimin e sanksioneve për shmangien e taksave.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Shqipëria dhe Kosova mund të vazhdojnë të investojnë në këto reforma, duke u fokusuar në futjen e një sistemi të unifikuar të regjistrave të parave dhe krijimin e një zyre të fuqishme tregtare që monitoron dhe kontrollon aktivitetet ekonomike në vend.
5. Reformat Tatimore në Brazil
- Përshkrimi: Brazili ka ndërmarrë një sërë reformash për të përmirësuar sistemin e tij tatimor dhe për të luftuar evazionin fiskal. Përmes përmirësimit të teknologjisë së mbledhjes së taksave dhe forcimit të ligjeve kundër evazionit, Brazili ka arritur të rrisë ndjeshëm të ardhurat e qeverisë dhe të përmirësojë shërbimet publike.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Shqipëria dhe Kosova mund të përfitojnë nga përvoja e Brazilit duke implementuar teknologji moderne për ndjekjen e transaksioneve financiare dhe duke forcuar legjislacionin për të luftuar evazionin fiskal.
6. Lufta kundër Ekonomisë Informale në Turqi
- Përshkrimi: Turqia ka ndërmarrë hapa të rëndësishëm për të luftuar ekonominë informale, e cila përbënte një sfidë të madhe për sistemin tatimor të vendit. Kjo përfshiu rritjen e kontrolleve tatimore, futjen e gjobave të ashpra për evazionin fiskal dhe krijimin e një sistemi elektronik për të ndjekur transaksionet financiare.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Një qasje e ngjashme mund të adoptohet në Shqipëri dhe Kosovë, duke investuar në kontrolle më të rrepta tatimore dhe në një infrastrukturë teknologjike që siguron transparencën dhe pajtueshmërinë me ligjet tatimore.
7. Sistemi i Faturimit Elektronik në Argjentinë
- Përshkrimi: Argjentina ka futur një sistem të faturimit elektronik për të ndjekur çdo transaksion dhe për të reduktuar evazionin fiskal. Ky sistem lejon qeverinë të monitorojë në kohë reale aktivitetet ekonomike dhe të sigurohet që të gjitha transaksionet regjistrohen dhe taksohen në përputhje me ligjin.
- Aplikimi për Kosovë dhe Shqipëri: Shqipëria dhe Kosova mund të zbatojnë një sistem të ngjashëm faturimi elektronik për të rritur transparencën dhe për të luftuar evazionin fiskal, duke siguruar që të ardhurat tatimore të përdoren për zhvillimin ekonomik dhe shërbimet publike.
Këto shembuj tregojnë se investimi në përmirësimin e kontrolleve tatimore dhe krijimi i një sistemi të unifikuar të regjistrave të parave mund të ndihmojnë në luftimin e evazionit fiskal dhe në forcimin e financave publike. Shqipëria dhe Kosova mund të adoptojnë praktikat më të mira nga këto vende për të ndërtuar një sistem tatimor më të fortë dhe më të drejtë, që mbështet zhvillimin ekonomik dhe rritjen e mirëqenies së qytetarëve.