Futja e shërbimit të detyrueshëm ushtarak është një politikë që është zbatuar nga shumë vende për të forcuar mbrojtjen kombëtare dhe për të përgatitur popullsinë për konflikte të mundshme. Këtu janë disa shembuj nga vende të ndryshme që kanë futur ose ruajtur këtë sistem, së bashku me arsyet dhe rezultatet që mund të jenë të vlefshme për Shqipërinë dhe Kosovën.
1. Izraeli
- Përshkrimi: Izraeli është një nga vendet më të njohura për shërbimin e detyrueshëm ushtarak, ku të gjithë qytetarët (me përjashtime të kufizuara) janë të detyruar të shërbejnë në ushtri. Për shkak të situatës së tensionuar në Lindjen e Mesme, ky shërbim është parë si një masë e domosdoshme për të siguruar mbrojtjen e shtetit. Shërbimi ushtarak në Izrael gjithashtu ka një rol të rëndësishëm në forcimin e kohezionit social dhe ndërtimin e një ndjenje të përbashkët të përgjegjësisë kombëtare.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Duke parë kontekstin e tensionuar rajonal në Ballkan, Shqipëria dhe Kosova mund të përfitojnë nga futja e shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të forcuar kapacitetet mbrojtëse dhe për të rritur ndërgjegjen kombëtare dhe solidaritetin mes qytetarëve.
2. Finlanda
- Përshkrimi: Finlanda ka ruajtur shërbimin e detyrueshëm ushtarak që nga Lufta e Dytë Botërore, për shkak të afërsisë së saj me Rusinë dhe përvojës historike me konfliktin. Ky shërbim është parë si një masë kyçe për të garantuar që vendi ka një forcë rezerviste të madhe dhe të përgatitur, që mund të mobilizohet shpejt në rast të një krize.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Duke ndjekur modelin finlandez, Shqipëria dhe Kosova mund të sigurojnë që të kenë një forcë rezerviste të përgatitur mirë, e cila mund të luajë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e vendit në kohë krizash.
3. Zvicra
- Përshkrimi: Zvicra, një vend i njohur për neutralitetin e saj, ka një sistem të shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të gjithë qytetarët meshkuj. Zvicra e konsideron këtë shërbim si një mënyrë për të mbrojtur pavarësinë e saj dhe për të siguruar që popullsia është e përgatitur për çdo eventualitet. Ky sistem ka krijuar një forcë rezerviste të madhe që është gjithmonë gati për të mbrojtur vendin.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Shqipëria dhe Kosova mund të përfitojnë nga ky model, duke siguruar që popullsia është e përgatitur dhe e aftë për të mbrojtur vendin e tyre në rast nevoje, ndërkohë që kultivojnë një ndjenjë përgjegjësie dhe mbrojtjeje kombëtare.
4. Jugu i Koresë
- Përshkrimi: Korea e Jugut ka një shërbim të detyrueshëm ushtarak për shkak të kërcënimit të vazhdueshëm nga Korea e Veriut. Ky sistem ka luajtur një rol të rëndësishëm në mbajtjen e gatishmërisë ushtarake dhe në krijimin e një force mbrojtëse të fuqishme, që është e përgatitur të përballet me ndonjë agresion të papritur.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Duke pasur parasysh tensionet rajonale dhe historinë e konflikteve në Ballkan, Shqipëria dhe Kosova mund të përfitojnë nga një shërbim i detyrueshëm ushtarak për të siguruar që të kenë një ushtri të përgatitur mirë, që mund të veprojë shpejt në rast konflikti.
5. Turqia
- Përshkrimi: Turqia ka një traditë të gjatë të shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të gjithë qytetarët meshkuj. Për shkak të pozicionit të saj strategjik dhe sfidave të ndryshme të sigurisë, ky shërbim ka luajtur një rol të rëndësishëm në forcimin e kapacitetit ushtarak të vendit dhe në përgatitjen e popullsisë për mbrojtjen kombëtare.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Shqipëria dhe Kosova mund të ndjekin këtë shembull për të siguruar që kanë një ushtri të fortë dhe një popullsi të përgatitur, e cila është e gatshme të mbrojë interesat kombëtare në çdo moment.
6. Norvegjia
- Përshkrimi: Norvegjia ka ruajtur një sistem të shërbimit të detyrueshëm ushtarak, pavarësisht nga fakti që është një vend i vogël dhe anëtar i NATO-s. Ky shërbim është parë si një mjet për të ruajtur një ushtri të përgatitur mirë dhe për të ndihmuar në mbrojtjen e interesave të vendit në rajonin arktik dhe më gjerë.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Duke ndjekur modelin norvegjez, Shqipëria dhe Kosova mund të përdorin shërbimin e detyrueshëm ushtarak për të rritur gatishmërinë ushtarake dhe për të mbrojtur më mirë interesat e tyre kombëtare, sidomos në një rajon me tensione të vazhdueshme.
7. Eritrea
- Përshkrimi: Eritrea ka një nga sistemet më të rrepta të shërbimit të detyrueshëm ushtarak, ku qytetarët duhet të shërbejnë për një periudhë të gjatë kohe. Ky sistem është i diskutueshëm për shkak të shkeljeve të të drejtave të njeriut, por është zbatuar me qëllim të ndërtimit të një ushtrie të fuqishme dhe të përgatitur për të mbrojtur vendin.
- Aplikimi për Shqipëri dhe Kosovë: Ndërsa Shqipëria dhe Kosova duhet të sigurojnë që çdo shërbim ushtarak është në përputhje me të drejtat e njeriut, ata mund të studiojnë aspektet pozitive të sistemit të Eritresë për të krijuar një ushtri të fortë dhe të përgatitur mirë për mbrojtjen kombëtare.
Këto shembuj tregojnë se futja e shërbimit të detyrueshëm ushtarak mund të jetë një mjet efektiv për të siguruar mbrojtjen kombëtare dhe për të përgatitur popullsinë për konflikte të mundshme. Shqipëria dhe Kosova mund të përfitojnë nga këto përvoja ndërkombëtare për të zhvilluar një sistem që i përgjigjet më mirë nevojave të tyre mbrojtëse dhe që kontribuon në forcimin e ndërgjegjes kombëtare dhe gatishmërisë ushtarake.